Sous: Partenariat Pour le Développement Local (PDL)
Entwodiksyon
Pa ka gen Jaden Modèl si pa gen Agrikiltè Modèl. Pa ka gen Agrikiltè Modèl si pa te gen plizyè seyans fòmasyon agrikiltè. Pa gen ni Agrikiltè Modèl ni Jaden Modèl si pa gen moun ki te pran fòmasyon ki te pran chans aplike kèk pratik agrikòl pou korije kèk move abitid travay ki lakoz jaden yo pa ka bay randman yo te konn bay avan, malgre tout jefò agrikilte yo deplwaye. Jaden Modèl la se bon rezilta ki soti nan nouvo pratik agrikòl. Kidonk, si moun ki te aplike nouvo pratik yo pa te jwenn pi bon rezilta, pa t ap gen Jaden Modèl. Donk, Jaden Modèl la se rezilta yon seri pratik agrikòl pou donte tè epi kreye pi bon kondisyon pou fè jaden.
Etap pou reyalize yon Jaden Modèl
Gen anpil pratik ki pou aplike pou rive gen yon Jaden Modèl paske se plizyè pratik fòmatè yo te prezante nan seyans fòmasyon yo. Se agrikiltè a k ap deside ak ki sa l ap kòmanse, daprè mwayen li, daprè eta jaden an ye nan moman li pran desizyon sa a. Se li menm k ap deside kilès nan pwoblèm ki anpeche jaden an bay bon rezilta l ap chache rezoud avan. Pa ekzanp :
- Si tè a panche kote dlo lapli lave li, fouye ravin ladan, yonn nan premye pa li dwe fè se pwoteje jaden an kont ewozyon. Se fè ranp pou kase fòs dlo lapli a, kenbe bon kouch tè ki t ap pèdi epi fòse enpe dlo rantre nan tè a pou li kenbe frechè. Mèt jaden an ka mande VA a konsèy sou ki kalite ranp li ta ka fè, dapre kalite ak kantite materyo (wòch, pay, branch) ki sou tè a;
- Si agrikiltè sa a te konn itilize dife pou detri move zèb yo, l ap adopte yon lòt pratik pou prepare tè a. Si li te konn boule pay ak zèb li te rache nan jaden an, l ap sispann fè sa, paske l ap itilize yo pou li fè ranp;
- Si tè a plat tèlman li pa bezwen travay konsèvasyon sòl, mèt jaden an ap gade ki lòt pratik li dwe adopte avèk plis chans pou li jwenn yon pi bon rekòt. Yonn nan pwochen pa li ka fè, se gade ki kalite plan li pral plante. L ap chache kote l ap jwenn bon semans bon kalite, bon plan pou li pa plante fatra, paske ou paka fè bon rekòt si w itilize move kalite semans;
- Apre agrikiltè a fin asire li gen bon plan, tè li byen pare, byen pwoteje kont ewozyon, l ap deside ki meyè fason pou li mete plan yo nan tè.
- L ap fouye twou pou mete semans yo nan tè;
- Li p ap mete twòp semans nan twou yo;
- L ap fouye twou yo nan yon distans pou plant yo pa goumen yonn ak lòt (sa vle di yo pa twò pre) ni tè a pa gaspiye (paske yo plante twò lwen);
- L ap plante divès kalite plant nan jaden an, yon fason pou si yonn gate, li ka jwenn yon lòt, yon fason pou tè a byen kouvri, pou gen plant ki donnen anba tè ak sa ki donnen anlè tè, sa ki bay gous (tout pwa yo) ak sa ki bay zepi (tankou mayi, pitimi);
- Pran swen jaden an, sa vle di pa kite move zèb toufe plant ou plante yo: pandan 30 premye jou yo, jaden an dwe rete nan pwopte. Si gen ti bèt nwizib, chache detri yo ak mwayen natirèl;
- Vizite jaden an souvan pou ka wè sa ki nesesè pou fèt. Si premye prensip sa yo respekte epi pa gen okenn katastwòf natirèl tankou gwo sechrès, gwo van, gwo lapli ak inondasyon, vèmin ki devore plant yo, rezilta yo ta dwe pi bon pase ane avan.
Jaden Modèl la pa fin tabli sou premye ane a. Agrikiltè a dwe evalye rezilta li jwenn pa rapo ak sa li te konn jwenn avan. Ansanm ak VA ki nan zòn lan ak reprezantan PDL, agrikiltè a ap gade ki lòt pa li ka fè. Agrikiltè a ap deside ki sa l ap ranfòse, ki sa l ap konsolide. Men tou, li kapab konplete jaden an :
Vizaj yon Jaden Modèl
Yon Jaden Modèl di w sa li ye depi w wè l, li pa sanble ak vwazen yo : li pi bèl, li pi pwòp, li gen divès kalite plant, plant yo pi byen devlope. Se pou tèt sa, nou dwe pran konesan Mak Fabrik Agrikiltè Modèl avan nou rantre nan Jaden Modèl la.
